Westerplatte

Westerplatte jest półwyspem w Gdańsku. Nazwa „Westerplatte” wywodzi się z języka niemieckiego. Od słów: Wester – zachodni oraz platte czyli płyta (tu w znaczeniu wyspa), tak więc w \dosłownym przekładzie oznacza zachodnią wyspę. Jest to jedyne miejsce na terenie Gdańska, które zachowało niepolsko brzmiącą nazwę. Pozostała ona niezmieniona, ze względu na swój symboliczny wydźwięk walki Polaków o wolność. W tym miejscu w latach 1926 – 1939 działała wojskowa składnica tranzytowa. Jej wrześniowa obrona w 1939 roku stała się jednym z najważniejszych i najlepiej znanych symboli oporu Polski przeciwko najazdowi hitlerowców.

Na Westerplatte 1 września 1939 roku o godzinie 4:45 rozpoczął się hitlerowski atak na nasz kraj. Niemiecki szkolny pancernik Schleswig – Holstein przybył do gdańskiego portu 25 sierpnia 1939 roku z kurtuazyjną wizytą. Pretekstem była zapowiadana wcześniej wizyta mniejszego okrętu, który rzekomo uległ awarii. Konstrukcja pancernika była nieco przestarzała, jednak był on niezwykle silnie uzbrojony i przygotowany na ataku na Westerplatte. Pod pokładem przewoził szturmową kompanię Kriegsmarine. Obroną półwyspu w dniach 1-7 września dowodził mjr. Henryk Sucharski (w dniach 2-7 dowodzenie sprawował zastępca kpt. Franciszek Dąbrowski). Garnizon odbywał samotna walkę, przebywając w oblężeniu przeważających wrogich sił. Po ogłoszeniu kapitulacji, niemieckie wojska już 10 października sprowadziły na półwysep polskich więźniów, którzy mieli uporządkować teren po wcześniejszych walkach.

Po zakończeniu działań wojennych w roku 1966 polski naród oddając cześć bohaterom Westerplatte postawił pomnik Obrońców Wybrzeża u wejścia do portu. Obecnie statki różnych bander czczą pamięć bohaterów odpowiednimi sygnałami podczas wchodzenia do portu.

Westerplatte stanowi niezwykle istotny punkt na historycznej mapie wybrzeża. Stąd stało się obowiązkowym punktem dla wielu turystów oraz zorganizowanych wycieczek. Znajdują się tu liczne miejsca, które należy zobaczyć, aby dowiedzieć się jak bohatersko broniona była wolność Polski. Lokalizacją, od której rozpoczyna się zwiedzanie półwyspu jest przystań statków pasażerskich. Z tego punktu podziwiamy widok na kanał portowy, Kościół Niepokalanego Serca Maryi, Pomnik Obrońców Wybrzeża oraz Twierdzę Wisłoujście.

Na miejscu zbombardowanej 2 września 1939 roku wartowni nr V znajduje się Cmentarz Obrońców. 50 lat po tym wydarzeniu w tym miejscu wystawiono 15 krzyży z nieśmiertelnikami, które symbolizują żołnierzy bohatersko walczący i poległych w obronie Półwyspu. Kolejnym ważnym miejscem jest jedyny przetrwały do dziś zabytek byłej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte czyli Wartowania nr 1.

Obecnie włączona do Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Stworzona wewnątrz wystawa oddaje jej wygląd z czasu oblężenia. Zobaczymy tu makietę sytuacji bojowej z 1 września 1939 roku, zdjęcia, mapy, a także pamiątki po żołnierzach. Przed wejściem do wartowni znajdują się 2 wielkie pociski, ważące po 300 kg każdy pochodzące z pancernika Schleswig- Holstein.

Ciekawą lokalizacją na Westerplatte są także Ruiny Nowych Koszar. Budynek powstał 5 lat przed wybuchem wojny i był skonstruowany bardzo nowocześnie jak na tamte czasy. Stanowił centrum obrony. Obecnie podziwiać możemy jedynie jego ruiny, gdyż sowieccy żołnierze już po zakończeniu wojny wysadzili koszary w powietrze. Przed budynkiem zlokalizowane są tablice zawierające wszystkie nazwiska obrońców Westerplatte. Kolejny punkt to pozostałość willi podoficerskiej, dawniej miejsce stanowiło wartownię nr III. Budynek bronił dostępu od strony kanału oraz przystani. W części dawnej piwnicy willi wygospodarowano miejsce dla karabinów maszynowych.

Możemy też zobaczyć schron oraz wieżę obserwacyjną Westerplatte. Schron pochodzi z lat pięćdziesiątych XX wieku, obok znajduje się powiązana z nim wieża obserwacyjna. Stąd można przejść do placówki Fort. Stanowi ona ważną część Muzeum Pola Bitwy, które posiada w swoich zbiorach militaria rekonstruujące wydarzenia II wojny światowej. W tym miejscu w 1939 roku mieściło się centrum obrony przeciwdesantowej a dziś możemy oglądać tam czołg T – 34.

Kulminacyjnym punktem zwiedzania symbolicznego półwyspu Westerplatte jest wcześniej przeze mnie wspomniany Pomnik Obrońców Wybrzeża. Znajduje się on na kopcu tuż obok wejścia do portu, ma 23 metry wysokości. Jego budowa trwała 2 lata. Powstał w 236 bloków granitowych, waży 1150 ton.

Westerplatte to ważne miejsce dla historii Polski. To właśnie tutaj bohaterscy żołnierze pokazali miłość i oddanie ojczyźnie przez co stali się symbolem i inspiracją dla całego kraju. Wola walki widoczna na Westerplatte trwała w ludności polskiej przez cały okres II wojny światowej. W wyniku przeważającej siły wroga zostawała często tłamszona, jednak nigdy nie umarła całkowicie.

 

 

 


Westerplatte

Автор: Natalia Stępniak, студентка I курса Русской филологии Гданьского университета, бакалавриат